Historia i Odra z Wrocławiem za pan brat.

Wrocław bez Odry? 

To niemalże tak jak Paryż bez Sekwany!

 

Ze względu właśnie na Odrę pierwsze słowiańskie plemiona osiedliły się tutaj ponad X wieków temu, a potem wzniosły miasto. To właśnie na wyjątkowy  charakter Wrocławiaskłada się przepiękne dorzecze Odry, dwanaście oryginalnych wrocławskich wysp i dwieście dwadzieścia mostów. Stolica Dolnego Śląska nie bez przyczyny nazywana jest przez niektórych Wenecją Północy… 


Pamiętne Stare Miasto znajduje się w miejscu, w którym nizina Odry jest stosunkowo rozległa i gdzie wpadają do niej cztery inne rzeki mniejszej wielkości (Oława, Ślęza, Bystrzyca i Widawa). Powyżej Starego Miasta  równoległy do Odry przebieg ma zarówno jej największy w tej okolicy lewy dopływ (Oława) jak i prawy (Widawa). Obie rzeki mają nieproporcjonalnie rozległe doliny w stosunku do ilości niesionej wody, przebiegają bowiem poprzez dawne starorzecza odrzańskie. 

Geograf Richard Leonhard biorąc ten fakt pod uwagę, wyraził przypuszczenie, jakoby słowiańska nazwa rzeki Widawy była identyczna z łacińską nazwą Viadua, którą utożsamia się zwykle z Odrą. Przesunięcie się Odry na południe i powstanie obecnego biegu przez centrum Wrocławia należy datować najpóźniej na IX wiek, czyli przed powstaniem grodu wrocławskiego na Ostrowie Tumskim. Powyżej miasta Odra meandrowała od Opatowic w kierunku północno-zachodnim między Sępolnem na lewym brzegu, a Kowalami na prawym brzegu, skręcając na południowy zachód i rozwidlając się, a później ponownie łącząc, kształtując  w ten sposób wyspę porośniętą lasem dębowym, określaną jako Leerbeutel (współczesne osiedle Zalesie). 

Lewe koryto okrążające Zalesie było już w roku 1442 nazywane jako starorzecze, podczas gdy prawe jeszcze w 1483 uchodziło za stosunkowo nowe. Stary bieg Odry przez między Sępolnem i Kowalami zachował się jako strumień  Schwarzwasser aż do początków XX wieku, do momentu, kiedy wybudowano kanały na tym terenie. Zaś  ślady dawnego prawego koryta w pobliżu Zalesia są zachowane do dziś jako "Czarna Woda" ("Czarny Potok", "Czarna Rzeczka"), "Morskie Oko" i pas zieleni pomiędzy Zalesiem i Zaciszem oraz Park Szczytnicki i znajdujące się w nim stawy; nazwę "Czarna Woda" nosi też, pociągły staw na Swojczycach, w pobliżu ulic: Swojczyckiej, Miłoszyckiej, Ludowej, Gospodarskiej i stacji kolejowej Wrocław-Swojczyce. 

Odra w połączonym korycie kierowała się najpierw na zachód, aby na poziomie obecnego cmentarza przy ul. Bujwida ponownie się podzielić na Odrę Miejską i Odrę Świętego Wincentego. 

Tekst opracowany na podstawie artykułu z Wikipedii